Ciała obce wewnątrzoczodołowe stanowią częste powikłanie urazów oczodołu. Mogą pozostawać w oczodole stosunkowo długo, nie powodując żadnych objawów klinicznych. Stwarzają istotny problem diagnostyczny i terapeutyczny, związany między innymi z obecnością niepozornej, łatwej do przeoczenia rany wlotowej.
Do objawów nasuwających podejrzenie ciała obcego wewnątrzoczodołowego zaliczamy: pogorszenie widzenia, ból, podwójne widzenie, ograniczenie ruchomości i przemieszczenie gałki ocznej, krwiak wewnątrzoczodołowy, ziarniniak i zapalenie tkanek oczodołu. Celem pracy była prezentacja problemów diagnostyczno-terapeutycznych u pacjentki po przebytym w dzieciństwie urazie oczodołu.
Kobieta (lat 34) została przyjęta do rewizji prawego oczodołu z powodu silnych dolegliwości bólowych przy ruchach oczu, niemożności przywiedzenia prawej gałki ocznej, zrostu gałkowo-powiekowego i podwójnego widzenia z koniecznością wyrównawczego ustawienia głowy. Z wywiadu wynikało, że 30 lat wcześniej doznała urazu lewego oczodołu patykiem. Rezonans magnetyczny (magnetic resonance − RM) oczodołów nie wykazał patologicznych struktur. Śródoperacyjnie stwierdzono obecność licznych włóknistych zrostów gałkowo-oczodołowych, zwłóknienie mięśnia prostego bocznego, guzek o charakterze przewlekłego nacieku zapalnego w dolnej powiece w zroście z gałką oczną. Uwolniono zrosty i cofnięto mięsień prosty boczny, uruchamiając gałkę.Przebieg pooperacyjny dobry, ustąpiło wyrównawcze ustawienie głowy.
Dziesięć miesięcy później wystąpiły objawy zapalenia prawego oczodołu z obfitą ziarniną widoczną w szparze powiekowej. W MR oczodołów opisano zmiany zapalne i pooperacyjne. Pacjentkę skierowano na kolejne badania obrazowe w kierunku ciała obcego. Kolejny radiolog dostrzegł strukturę mogącą odpowiadać ciału obcemu organicznemu. Trzy miesiące później doszło do samoistnego wydzielenia się drzazgi długości 12 mm. Od tego czasu stan zapalny ustąpił.
Zapalenie oczodołu może wystąpić wiele lat po urazie. W każdym przypadku urazu przenikającego należy podejrzewać obecność ciała obcego.
